Aandeel in het totaal

Doelenboom

Portefeuillehouder: R. Visscher-Noordzij, D. Emmer, J. Olthof
Verantwoordelijk directeur: D. Stuurman

Programma doelstelling en rol van de gemeente

Zaanstad is een aantrekkelijke stad om samen te leven, om je te binden en te ontwikkelen. Het is een stad met goede maatschappelijke voorzieningen op maat, een sterk sociaal weefsel en veerkrachtige maatschappelijke infrastructuur. Zaanstad biedt nadrukkelijk ruimte voor creatieve, initiatiefrijke inwoners en maatschappelijke partners om hier vorm en inhoud aan te geven. Dit zijn belangrijke voorwaarden voor het versterken van de zelf- en samenredzaamheid. Door met elkaar de schouders eronder te zetten en de mens centraal te stellen, blijft Zaanstad een aantrekkelijke woon-werkstad met een sterk sociaal weefsel. Daarin heeft de gemeente een belangrijke rol, maar vaker niet dan wel de hoofdrol. Het verschil kan de gemeente maken door partijen waar mogelijk de ruimte te geven om initiatiefrijk en ondernemend te zijn. Nieuwe arrangementen en verhoudingen met bewoners, ondernemers en instellingen moeten worden verkend. Wij willen samenwerken met verschillende grote en kleine partners aan plannen die passen bij de buurt en de tijd. Hierbij helpt het de regels en procedures te vereenvoudigen of te verminderen en deze met gezond verstand integraal toe te passen. Bij nieuwe allianties in de wijk hoort ook een nieuwe kijk op maatschappelijke accommodaties. Multimodaal gebruik, combinaties van maatschappelijk en commercieel ondernemen en nieuwe vormen van beheer en eigenaarschap vormen hierbij een uitdaging voor de gemeente om nieuwe allianties optimaal te faciliteren.

Wat willen we bereiken en wat gaan we daarvoor doen?

Een aantrekkelijke culturele infrastructuur in Zaanstad

Zaanstad is een cultureel aantrekkelijke stad. Waar bewoners en bezoekers genieten van het gevarieerde cultuuraanbod en de kans krijgen zich cultureel te ontplooien. Het cultuuraanbod versterkt de Zaanse identiteit en draagt bij aan een sterk cultureel imago. Bezoekers komen graag naar Zaanstad toe. Cultuur biedt ontspanning en is een van de manieren om mee te doen in de stad.

Effectindicator

Nulmeting

Realisatie
2014

Begroting
2015

Begroting
2016

Streef-
waarde

Bron

Waarderingscijfer cultureel aanbod

6.4 (2012)

6.6

>6.4

6.7

>6.6

Zaanpeiling

Ranking cultureel aantrekkelijke stad t.o.v. 50 steden

45

43

45

43

44

Atlas voor Gemeenten

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Ondersteunen en stimuleren van cultuur in Zaanstad

Via het stimuleringsproject Cultuureducatie met Kwaliteit werkt FluXus aan het bevorderen van de cultuureducatie in het basisonderwijs. Inmiddels is bekend dat het ministerie van OC&W de huidige subsidieregeling na 2017 met nog eens vier jaar verlengt. Ook de Bieb draagt via leesbevorderingsactiviteiten bij aan cultuureducatie. Aanvullend op het Fonds Meedoen biedt het Jeugdcultuurfonds een financiële tegemoetkoming waarmee kinderen uit gezinnen met lage inkomens kunnen deelnemen aan culturele activiteiten. Volgens planning wordt in 2016 het Voorlopig Ontwerp voor het cultuurcluster omgezet in een Definitief Ontwerp en start daarna de voorbereiding (bestek) voor de realisatiefase. Gelijktijdig zal ook de organisatorische samenwerking tussen de verschillende functies verder vorm krijgen. Met onze Zaanse culturele en cultuurhistorische kwaliteiten kunnen we het culturele aanbod en de identiteit en het imago van Zaanstad nog meer versterken. Daarmee kan de aantrekkelijkheid en aantrekkingskracht van de stad voor zowel bewoners als bezoekers/toeristen worden vergroot. Dat vraagt om meer lokale en regionale samenwerking, vooral op museaal en evenementengebied. Waar nodig en mogelijk biedt de gemeente (tijdelijke) ondersteuning aan nieuwe initiatieven die een meerwaarde kunnen bieden. De evenementennota Zaanse Smaakmakers is in 2015 geëvalueerd. De koerswijzigingen die daaruit voortkomen worden vanaf 2016 uitgewerkt en ingevoerd. Wij zijn voorstander van meer samenwerking tussen lokale omroepen, maar het initiatief hiertoe zal in eerste instantie vanuit de organisaties zelf moeten komen.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Realisatie 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

Streefwaarde

Bron

% scholen dat meedoet aan cultuureducatie met kwaliteit

30%

30%

50%

Fluxus

Aantal jongeren dat bereikt wordt met individuele subsidie

182

200

200

Meedoen Zaanstad en Jeugdcultuurfonds

Activiteiten

  • Werken aan versterking en vernieuwing van cultuur in Zaanstad (doorontwikkeling vanuit de Toekomstagenda Cultuur)

  • Verstrekken van subsidies voor bibliotheek, musea, podia, lokale omroep, filmtheater en cultuureducatie

  • Subsidies verstrekken voor amateurkunst, kleine culturele organisaties en activiteiten. Amateurkunstverenigingen hebben zekerheid over de subsidie t/m 2018. Ook is ruimte voor eenmalige subsidies.

  • Inzetten van combinatiefunctionarissen Cultuur door FluXus (in samenwerking met onderwijs en cultuur), om basisschoolleerlingen te stimuleren buitenschools culturele activiteiten te beoefenen

  • Gebruiken van het verruimde budget voor evenementen, passend bij onze ambitie, voor de versterking van bestaande evenementen, popups en het aantrekken van nieuwe, interessante evenementen waarmee Zaanstad en de Zaanstreek zich kunnen profileren

  • Voorbereidingen cultuurcluster (gebouw; organisatorische samenwerking)

  • Afstemmen met het onderwijsveld over voortgang, afronding en follow-up project Cultuureducatie met Kwaliteit

  • Stimuleren van meer lokale en regionale museale samenwerking

  • Invoeren nieuw/aangepast evenementenbeleid

  • Invoeren nieuwe/aangepaste culturele adviesstructuur

  • Bieden van individuele financiële ondersteuning voor cultuurparticipatie d.m.v. het Fonds Meedoen en het Jeugdcultuurfonds

  • In opdracht zal de gemeentelijke kunstcollectie (binnenkunst) volgens een plan worden afgestoten. Waarbij de kunstwerken afkomstig van de Beeldende Kunst Regeling eerst voor een bescheiden vergoeding worden aangeboden aan de makers

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Onvoorziene uitgaven in de ontwikkeling cultuurcluster

Aanbesteding cultuurcluster: 'traditionele' vorm van aanbesteding kan leiden tot onvoorziene uitgaven in later stadium. Exploitatie: is gebaseerd op gegevens voor zover nu bekend, c.q. voorlopige aannames. In deze begroting € 470.000 extra verwerkt. Samenwerking: de ontwikkeling van het cultuurcluster staat of valt met de inzet van en samenwerking tussen de betrokken culturele organisaties. De ambitie is dat het geheel meer is dan de som der delen. Op die basis kan het cultuurcluster daadwerkelijk succesvol zijn. Het risico zou kunnen bestaan dat organisaties hun eigen belang te veel en te lang voorop stellen. Huidige panden: opbrengstrisico vrijkomende panden; contract Bieb op Verkadelocatie. Het financiële plaatje voor het cultuurcluster is gebaseerd op een geraamde opbrengst van de panden die na de verhuizing naar het cultuurcluster vrijvallen.

Aanbesteding cultuurcluster: keuze voor een aanbestedingswijze, waarmee de financiële risico's voor de gemeente kunnen worden beperkt door eventueel het beheer en onderhoud direct in de realisatiefase mee te nemen. Exploitatie: verder/continu onderzoek om een zo compleet en realistisch mogelijk beeld te krijgen, waarmee exploitatie kan worden becijferd. Op basis hiervan maatregelen (o.a. ' inverdien'-mogelijkheden) voorbereiden. Samenwerking: geïnvesteerd wordt in versterking van de gezamenlijke ambitie en het streven om het cultuurcluster tot een gedeeld succes te maken. Dat betekent: veel aandacht voor de organisatieopzet, beheerstructuur en zaken als multifunctionaliteit, opzet front- en backoffice, enz. Huidige panden: opbrengstrisico vrijkomende panden; contract Bieb op Verkadelocatie. In vroegtijdig stadium nadenken over eventuele herontwikkeling van de FluXus-locatie (indien verkoop pand niet lukt) en zorgdragen voor bewustwording bij de Bieb inzake huurcontract met Cocon.

Actief burgerschap

Veel Zaankanters zijn actief betrokken bij de stad en de samenleving in de vorm van actief deelnemen, meedoen én actief bijdragen aan hun omgeving. Steeds meer ontstaan maatschappelijke initiatieven en activiteiten met betekenis voor de directe omgeving en de samenleving. Wij willen de groei, maar ook verbinding stimuleren en faciliteren. In de Zaanse samenleving is ruimte voor ontmoeting, ontplooiing en initiatief van alle bewoners met de randvoorwaarden die hiervoor nodig zijn. De ondersteuningsregeling en stimuleringssubsidies moeten dit mogelijk maken. Betrokkenheid bij onze omgeving en ontmoeting vormen de voorwaarden voor een inclusieve samenleving, waarin iedereen kan meedoen, op eigen wijze en naar vermogen. Multicultureel samenleven blijft een thema in de wijken. Voordat Zaanstad zich vastlegt in een agenda gebaseerd op spanningen, willen wij onze gezamenlijke kennis van achtergronden van bevolkingsgroepen vergroten. Daarnaast willen wij het gesprek aangaan met de samenleving zelf, met alle mogelijke bevolkingsgroepen, uit alle wijken en buurten en diverse leeftijden. We willen onderzoeken of maatschappelijke behoefte een aanleiding is tot overleg, kennis verzamelen en elkaar leren kennen of gewoon samenleven. Wij willen een beeld schetsen van de groei (kwantitatief en kwalitatief) en verbinding van maatschappelijke initiatieven en de rol van de gemeente hierin. Een effectindicator voor Multicultureel samenleven en specifiek Vluchtelingenwerk wordt, met het plan van aanpak, ontwikkeld voor de volgende Kadernota.

Effectindicator

Nulmeting

Realisatie
2014

Begroting
2015

Begroting
2016

Streef-
waarde

Bron

Percentage Zaankanters dat zegt afgelopen jaar actief te zijn geweest om hun buurt te verbeteren.

22% (2012)

23%

 25%

24%

 25%

Zaanpeiling

Percentage Zaankanters dat zegt actief te zijn als vrijwilliger.

31% (2012)

36%

 35%

37%

40%

Zaanpeiling

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Maatschappelijke initiatieven

Er zit enorm veel kracht in de stad. Bepaalde initiatieven bestaan al jaren, zoals diverse Huttendorpen. Daarnaast ontstaan er steeds meer nieuwe initiatieven, zoals bewoners en winkeliers die zich gezamenlijk inzetten bij Tussen Zuiddijk en Zaan en het Russische Buurt-team dat zelfstandig van alles in en voor de buurt organiseert. Daarnaast nog de bewonersbedrijven Poelenburg die landelijk bekend zijn en de Zaanse Schonen die op positieve wijze zwerfafval bestrijden. Als gemeente willen we goed aansluiten bij wat er al is en ruimte geven voor (nieuwe) initiatieven. Zaanstad heeft en toont oprechte interesse in inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners. We hebben vertrouwen en richten ons op samenwerking en verbinding. Waar nodig helpen we, bijvoorbeeld door de weg te wijzen in de wirwar van bepalingen waaraan je moet voldoen als je iets wilt ondernemen in de stad. Daarnaast vereenvoudigen we deze weg zo veel mogelijk. De Sociale Wijkteams functioneren optimaal als zij aansluiten bij de potentie en urgentie in de wijk. Daarom zijn we, parallel aan het aanbestedingstraject, in het voorjaar het actie-onderzoek Burgerlab gestart. Hierin onderzoeken wij hoe bewoners optimaal te stimuleren om bij te dragen aan maatschappelijke ondersteuning en participatie in de wijken en hierin te ondersteunen. Daarnaast kijken wij hoe de Sociale Wijkteams daadwerkelijk open kunnen staan voor burgerinitiatief. Het advies Burgerlab wordt in het najaar van 2015 voorgelegd en vormt de basis voor versterking van de verhouding tussen Sociale Wijkteams & maatschappelijke initiatieven. Vrijwilligers zijn belangrijk voor de stad. Daarnaast is de vrijwilliger en het vrijwilligerswerk steeds veelkleuriger geworden. Ruim een derde van de Zaankanters zet zich vrijwillig in. Naast ‘traditionelere’ vormen van vrijwilligerswerk, zetten Zaankanters zich steeds meer in andere verbanden in. Bijvoorbeeld via BUUV.nu met een klusje, of via een Sociaal Wijkteam, of door mee te doen aan buurtinitiatieven of groenadoptie. De ontwikkelingen in onder andere de zorg maken dat een steeds groter beroep wordt gedaan op vrijwilligers en vrijwilligerswerk ook verandert en meer ‘op maat’ moet zijn. Ook de verzelfstandiging van de buurthuizen heeft de afgelopen maanden impact gehad op de omvang van en vraag aan vrijwilligers. Zaanstad wil goed aansluiten bij wat vrijwilligers anno 2016 nodig hebben. Reden genoeg voor een nieuw beleid Vrijwillige inzet, dat zich richt op het stimuleren, waarderen en toerusten van vrijwilligers in Zaanstad.

Activiteiten

  • Stimuleren dat inwoners onderling en met ambtenaren met elkaar in gesprek kunnen gaan. Zoals via een City Challenge goede ideeën voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken ophalen.

  • Verminderen van de regeldruk t.b.v. maatschappelijke initiatieven, zie ook programma 8/1.2 regeldruk. Bij initiatieven inventariseren welke regels aangepast en/of afgeschaft kunnen worden.

  • Wijkmanagers zetten hun netwerk, expertise en het stimuleringsbudget in voor wijkinitiatieven

  • Ter beschikking stellen van budget/subsidiegeld ter ondersteuning van bewonersinitiatieven op een heldere en eenduidig te benaderen manier voor bewoners die zich willen inzetten. Dit zowel op het niveau van de eigen wijk als de gehele stad

  • Naar verwachting wordt eind 2015 het beleid ten aanzien van (ondersteuning van) vrijwilligers vastgesteld. In 2016 werken wij dit verder uit

  • Organiseren van sessies waarin uitwisseling en samenwerking tussen wijkteams, buurthuizen, maatschappelijke organisaties en maatschappelijke initiatieven wordt gestimuleerd. Dit gebeurt onder andere in het kader van Burgerlab

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Onvoldoende zicht op maatschappelijke initiatieven

Wanneer wij meer ruimte bieden voor maatschappelijke initiatieven en meer 'loslaten', hebben wij ook minder zicht hierop. Dat vraagt om een andere manier van leren waarderen en ondersteunen.

De wijkmanagers moeten goed in de wijk zitten en wij investeren in verschillende (offline en online) platforms.

Geen vermindering regeldruk

Het kan in de praktijk moeilijk blijken om regels af te schaffen, omdat de regels ook een belangrijk (ander) doel dienen. De focus op de (hoeveelheid) regels kan afleiden van de toepassing van regels, ten behoeve van maatwerk.

Organisatieontwikkeling en het programma regeldruk om de (toepassing van) regelgeving in beeld te brengen en in- en extern te bespreken. (zie ook Programma 8 Regeldruk en de Paragraaf Bedrijfsvoering)

Multicultureel samenleven

In Zaanstad wordt succesvol multicultureel samengeleefd. Maar we hebben de indruk dat onze participatie-instrumenten verschillende bevolkingsgroepen niet altijd of onvoldoende bereiken. Behoeften binnen deze groepen sluiten niet altijd aan bij de rol van de gemeente en het beleid. In het afgelopen jaar zijn ook spanningen naar boven gekomen, waarvan wij onderzoeken of hier sprake is van incidenten of dat er sprake is van onderstroom, segregatie of tweedeling in verwachtingen en meningen. Na een inventarisatie van het maatschappelijk speelveld en de daarin opererende relevante organisaties en groeperingen, stellen wij een actieplan op voor de aanpak van polarisatie en radicalisering. Bij de uitvoering van het actieplan werken wij samen met het maatschappelijk middenveld: in het bijzonder het onderwijsveld, maar daarnaast ook Sociale Wijkteams, multiculturele organisaties, Bureau Discriminatiezaken, religieuze instellingen en de politie. In 2015 is een bijstelling van het budget voor de begeleiding van vluchtelingen gevraagd. De taakstelling voor huisvesting van statushouders, die het Rijk de gemeenten oplegt, varieert per jaar. Afgelopen jaar zagen wij een stijging van het aantal vluchtelingen en voor 2016 en 2017 verwachten wij dat het aantal verder toe zal nemen. Wij verwachten een stijging van minimaal 30%. Dit betekent hogere kosten voor de begeleiding door Vluchtelingenwerk van 50.000 euro per jaar. Daarnaast is er personele capaciteit nodig om opvang, huisvesting en scholing in te regelen. Het is een maatschappelijke ontwikkeling en opgave, waar wij ons zeer verantwoordelijk voor voelen. Door de stichting vluchtelingenwerk is aangegeven dat zij verwachten dat de toestroom over 2 jaar vermindert. Daarom wordt dit nadeel nu voor 2 jaar gemeld. Na 2 jaar zal geëvalueerd worden met de stichting vluchtelingenwerk of het aantal vluchtelingen werkelijk afneemt. De toegenomen stroom vluchtelingen is geen wens voor nieuw beleid, maar een autonome ontwikkeling. Het betreft geen intensivering van bestaand beleid, maar de uitvoering van bestaand beleid dat meer kost als gevolg van hogere toestroom. Binnen het maatschappelijk domein is de Algemene Reserve Sociaal gevormd voor tegenvallers die zich niet langer dan 2 jaar voordoen. Indien blijkt dat na 2 jaar nog steeds sprake is van een verhoogde instroom, zal naar passende dekking gezocht moeten worden. Voor de eerste 2 jaar wordt voorgesteld een onttrekking aan de ARS te doen.

Activiteiten

  • Inventariseren van het multiculturele speelveld

  • Opstellen van een actieplan radicalisering en polarisatie

  • Uitvoeren wettelijke taakstelling voor huisvesting van statushouders

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Het op basis van multiculturele verscheidenheid ontstaan van maatschappelijke onrust

In Zaanstad zijn diverse bevolkingsgroepen woonachtig. Binnen deze groepen is er sprake van een grote diversiteit o.a. qua etniciteit, religie en politieke voorkeur. Veelal gaat dit prima samen, maar soms leidt dit ook tot spanning. Denk daarbij aan de DIDF versus het buurthuisbestuur in Poelenburg waar tegenstellingen in de Turkse politiek leidden tot spanningen.

Door het inventariseren van het multiculturele speelveld kennis vergaren over de diverse stakeholders (en de daarbinnen leidende personen). Op basis van deze kennis een netwerk opbouwen dat kan worden ingezet om in voorkomende gevallen te de-escaleren en groepen met elkaar te verbinden.

Ruimte voor bewoners

Een maatschappelijke infrastructuur van ontmoetingsplaatsen voor buurtbewoners is een noodzakelijke voorwaarde om elkaar te ontmoeten en samen activiteiten te ontplooien. Dit geldt in het bijzonder in het geval van jeugd en/of kwetsbare ouderen. Deze ontmoetingsplaatsen zijn bij voorkeur laagdrempelig, zelfstandig en door actieve bewoners bestuurd.

Effectindicator

Nulmeting

Realisatie
2014

Begroting
2015

Begroting
2016

Streef-
waarde

Bron

Aantal Sociaal Wijkteamgebieden waar ten minste één zelfstandige, door bewoners gerunde ontmoetingsplaats gerealiseerd is

4

10

11

11

Tenminste 11

Gemeentelijke registratie

Percentage mensen dat  regelmatig gebruik maakt van de ontmoetingsfunctie in de buurt

n.v.t.

21%

n.v.t.

24%

26%

Zaanpeiling

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Verzelfstandiging buurthuizen

Wij stimuleren, faciliteren en ondersteunen, op maat, het verzelfstandigingsproces van buurthuisinitiatieven en bewoners die hierbij vanuit gemeenschappelijke verantwoordelijkheid een rol willen spelen. Wij streven naar het in stand houden van ten minste één laagdrempelige en zelfstandige door bewoners bestuurde voorziening met gezonde exploitatie per Sociaal Wijkteamgebied. De mate waarin ondersteuning plaatsvindt, is afhankelijk van de situatie per wijk of per buurthuis. Om te beoordelen of ondersteuning relevant en gewenst is, worden regelmatig (evaluatieve) gesprekken gevoerd met buurthuisbesturen aan de hand van een gespreksleidraad.

Activiteiten

  • Contact onderhouden met bewoners die zich inzetten voor het behoud van een buurthuisfunctie in de wijk en het bieden van ondersteuning op maat (financieel, kennis, in natura)

  • Investeren in de relatie tussen buurthuizen, sociale wijkteams, (sociale) ondernemers, maatschappelijke kracht en initiatieven

  • Bieden van een financiële ondersteuningsregeling op maat om te waarborgen dat in alle Sociale Wijkteamgebieden een door bewoners bestuurde buurthuisfunctie beschikbaar blijft

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Wegvallen van de buurthuisfunctie in een Sociaal wijkteamgebied

Door diverse oorzaken, zoals een te zware belasting van vrijwilligers en financiële problemen, slecht bestuur en/of ongezonde exploitatie, zou een buurthuis kunnen ‘omvallen’. Hierdoor zou de buurthuisfunctie voor een bepaald Sociaal Wijkteamgebied kunnen wegvallen, waardoor het Sociaal Wijkteam een belangrijk instrument om specifieke groepen in de wijk te bereiken of vraagstukken te signaleren mist.

Wijkmanagers houden contact met de buurthuizen. Daarnaast wordt op verzoek van buurthuizen een helpende hand geboden. Dit betreft maatwerk, specifiek afgestemd op behoefte en situatie. De ondersteuningsregeling voor de buurthuizen biedt mogelijkheden hiertoe. Zie programma 1 Jeugd en Zorg.

Toegang & aansluiting onderwijs

Onderwijs is het fundament van onze maatschappij. Met onderwijs bouwen wij onder andere aan bestaanszekerheid, welvaart en welzijn. Maar ook aan actief burgerschap en brede maatschappelijke participatie. Het onderwijs in Zaanstad is voor iedereen toegankelijk. De school is een plek waar leerlingen zich ontplooien, waar wordt geleerd en geoefend en waar kinderen leren omgaan met verschillen. Kinderen en jongeren kunnen er hun talenten ontwikkelen en een passend opleidingsniveau behalen. Waar nodig bieden wij jongeren maatwerk. Daarnaast is onderwijshuisvesting een belangrijke taak van de gemeente die maximaal bijdraagt aan de onderwijsambities. Gemeente en onderwijs nemen samen de verantwoordelijkheid op zich om de educatie en ontwikkeling van kinderen mogelijk te maken. Daarvoor zijn met het vaststellen van de Onderwijsagenda in het najaar van 2015 op acht thema’s afspraken gemaakt tussen de schoolbesturen en de gemeenten Zaanstad, Oostzaan en Wormerland: 1. Doorontwikkeling van integrale kindcentra 2. Onderwijsachterstandenbeleid 3. Meer leerlingen in havo en vwo 4. Onderwijs en economische ontwikkeling 5. Onderwijs en zorg 6. Gezonde levensstijl en gezonde school 7. Veiligheid in en om de school 8. Betrokken samenleving en burgerverantwoordelijkheid Tussen deze onderwerpen zit inhoudelijk veel overlap en samenhang, waarvoor oog is in de Onderwijsagenda.

Effectindicator

Nulmeting

Realisatie
2014

Begroting
2015

Begroting
2016

Streef-
waarde

Bron

Percentage schoolverlaters zonder diploma

3,6% (2012)

2,6%

2

2,4%

2,3%

Ministerie OCW

Aandeel schooladviezen basisschool havo/vwo als percentage van totaal aantal schooladviezen

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

36%

38%

DUO

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Onderwijsklimaat

Zaanstad heeft een zorgplicht voor adequate huisvesting voor primair onderwijs. Om aan de wettelijke zorgplicht te kunnen voldoen ontvangt de gemeente jaarlijks een bijdrage uit het Gemeentefonds. Aanvullend op de wettelijke eisen heeft de gemeente een uitgesproken ambitie als het gaat om het realiseren van kwalitatief goede en duurzame onderwijshuisvesting op de juiste plek in de stad, het liefst gecombineerd als een Integraal Kindcentrum. Bij Integrale kindcentra (IKC) wordt onderwijs, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang, vrijetijdsbesteding (sport, cultuur) en zorg geïntegreerd aangeboden. Zo ontstaat een goede doorgaande ontwikkelingslijn voor kinderen van 0-12 jaar. Voor het realiseren van deze ambitie heeft de gemeente aanvullend budget beschikbaar gesteld. Sinds de besluitvorming van het Integraal Huisvestingsplan (IHP) in 2011 is een en ander veranderd. De gemeente is bijvoorbeeld geconfronteerd met een forse rijksbezuiniging. Daarnaast zijn onderhoudstaken wettelijk verschoven van gemeenten naar schoolbesturen. Ook blijkt het realiseren van scholen in een dicht bebouwd binnenstedelijk gebied een complexere opgave dan voorzien bij de start van het IHP. Daarom is er behoefte aan een flexibel programma waarbij beter ingespeeld kan worden op veranderende omstandigheden. Dat nieuwe programma vindt zijn weerslag in de Actualisatie IHP 15.2 die gelijktijdig met de begroting in besluitvorming wordt gebracht.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Realisatie 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

Streefwaarde

Bron

Het percentage van de IHP-projecten dat is aanbesteed en door bouwheer in uitvoering is gebracht of gereed is in 2017.

0%

35%

76%

50%

76%

Gemeentelijke registratie

Activiteiten

  • Uitvoeren van het IHP-programma

  • Uitvoeren van de Brede School Aanpak

  • Samenbrengen van voorzieningen voor kind en gezin

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Vertraging in de realisatie*

Discussies en/of aanpassingen in kaders kunnen leiden tot vertraging door extra tijd voor inpassing en extra kosten.

Vroegtijdig omgeving betrekken in plannen, zodat kaders in vroeg stadium helder zijn.

Goede aansluiting

Wij bevorderen een goede aansluiting tussen de verschillende onderwijsvormen. Daarom zetten we ons in voor de verdere ontwikkeling van Integrale Kindcentra, als voorziening waar kinderen al voor de basisschoolleeftijd in hun ontwikkeling worden gestimuleerd. Zo kunnen zij zonder taalachterstand aan hun schoolcarrière beginnen en buiten het reguliere curriculum om aan sport en cultuuractiviteiten deelnemen. We bevorderen ook de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, technisch onderwijs en bedrijfsleven. En wij dragen waar mogelijk bij aan een positiever imago van het technisch onderwijs. Samen met de onderwijspartners streven wij naar een optimale samenwerking rondom jeugdigen die ondersteuning nodig hebben in hun leer- en ontwikkelproces tot zo zelfstandig mogelijk in de samenleving deelnemende burgers. Op grond van de Jeugdwet en de Wet Passend Onderwijs hebben we samen de plicht om deze kinderen en jongeren maatwerk te bieden dat naadloos op elkaar aansluit en waarin de onderwijszorg- en jeugdhulpprofessionals samenwerken. Het uiteindelijke doel is dat zo veel mogelijk jongeren hun capaciteiten weten te benutten door onderwijs te volgen op het niveau dat zij aankunnen en dat zo min mogelijk jongeren het onderwijsproces zonder startkwalificatie verlaten. Ook voor jongeren die geen startkwalificatie kunnen halen zorgen onderwijs en gemeente voor een zorgvuldige begeleiding in de overgang van school naar werk of een anderszins zinvolle dagbesteding.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Realisatie 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

Streefwaarde

Bron

Percentage jongeren van totaalaantal RMC-meldingen dat is herplaatst op school

27% (2012)

28%

n.v.t.

25%

25%

Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC)-effectrapportage

Percentage herplaatste jongeren van totaal aantal RMC-meldingen plus herplaatste oud-VSV’ers* (school, werk, uitkering, zorg of detentie)

56% (2012)

95%

n.v.t.

95%

95%

RMC-effectrapportage

Het aandeel leerlingen op het vmbo- onderwijs in Zaanstad (theoretische-, gemengde- en kaderberoepsgerichte leerwegen) met het profiel ‘techniek’

11%

10%

n.v.t.

12%

12%

DUO-bestanden en lokale onderwijsgegevens

Het aandeel leerlingen dat techniek volgt op mbo 3-4-niveau in Zaanstad

24%

24%

n.v.t.

25%

25%

DUO-bestanden en lokale onderwijsgegevens

Activiteiten

  • Met het rijk komen tot nieuwe afspraken voor Onderwijs Achterstandenbeleid m.i.v. 2017

  • Uitvoeren van de wettelijke taak van leerplicht, RMC en leerlingenvervoer, waarbij wij oog hebben voor maatwerk en voor hetgeen nodig is in het kader van de Wet passend onderwijs

  • Uitvoering geven aan de ambities op acht thema’s, zoals die zijn vastgelegd in de Onderwijsagenda die alle onderwijsbesturen van de regio Zaanstreek en de gemeenten Oostzaan en Wormerland hebben onderschreven

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Achterblijven aantal geslaagden havo-vwo

PO geeft (bindend) advies over het niveau van leerlingen op het voortgezet onderwijs. Door afwezigheid in Zaanstad van een gecombineerde brugklas vmbo-t/havo worden leerlingen in grensgebied vmbo-havo waarschijnlijk veelal doorverwezen naar vmbo. De instroom in Zaanstad op het havo-vwo blijft achter bij het landelijk gemiddelde, terwijl het gemiddeld IQ van leerlingen in Zaanstad op het landelijk gemiddelde ligt. Hierdoor zijn er minder geslaagden havo-vwo. Zonder diploma havo+ is het niet mogelijk een vervolgopleiding te doorlopen op hbo(+)-niveau. Het eenzijdige en lage opleidingspeil van de Zaanse bevolking werkt remmend op economische ontwikkeling. En er is, qua niveau, kans op missmatch tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

- In de Onderwijsagenda is tussen de gemeenten in de Zaanstreek en de onderwijsbesturen afgesproken dat met ingang van het schooljaar 2016-2017 een vmbo-t/havo-brugklas van start gaat. - Beter toerusten potentiële havo-kandidaten middels projecten gericht op het stimuleren van het doorleren na het behalen van een diploma op vmbo-niveau. - Beter toerusten van potentiële havo-kandidaten middels projecten als de Brede School Academie.

VSV’ers vallen tussen wal en schip

De invoering van de entreeopleiding, het bindend studieadvies, het verkorten en intensiveren van de opleidingen en het aanscherpen van het referentieniveau taal en rekenen (2010) leiden mogelijk tot een hogere uitval. Jongeren van wie de inschatting is dat zij geen diploma op mbo 2-niveau halen, komen tussen wal en het schip terecht en wenden zich tot de gemeente, met oplopende jeugdwerkloosheid onder deze groep als gevolg.

- Voorkomen van uitval door aanscherping aanpak ongeoorloofd verzuim en ziekteverzuim op het VO. - Preventie van uitval door intensivering betrokkenheid van leerplicht op PO-scholen. - Inzet van Jongerenloket en RMC-functies en monitoring van uitval in het kader van het vernieuwde convenant ‘Aanval op de Uitval’.

Opleidingskeuzen die niet optimaal zijn voor aansluiting arbeidsmarkt.

Werken in de techniek wordt te weinig als een aantrekkelijk toekomstperspectief gezien. Missmatch in vraag en aanbod.

Met de onderwijsbesturen wordt middels een scala aan activiteiten, zoals de leerwerkmakelaar, de leerwerkstraat en het promotie-event Techniek, een stimulans gegeven aan de oriëntatie van leerlingen op techniek . We verbreden de scope en oriënteren ons daarbij in toenemende mate op de arbeidsmarkt in de Metropoolregio Amsterdam.

Iedereen kan sporten

Zaanstad is een sportieve stad, waar alle bewoners in de breedte kunnen sporten en hun sportieve talent kunnen ontwikkelen. Sporten is leuk en gezond (programma 1) en brengt mensen met diverse achtergronden bij elkaar. De gemeente faciliteert sportvoorzieningen en bewoners zorgen voor een actief verenigingsleven. Zo dragen zij zelf weer bij aan een aantrekkelijke zelf- en samenredzame stad.

Effectindicator

Nulmeting

Realisatie
2014

Begroting
2015

Begroting
2016

Streef-
waarde

Bron

Percentage inwoners van Zaanstad dat tevreden is over de sportvoorzieningen in eigen wijk

63% (2012)

62%

>75%

64%

>75%

Zaanpeiling

Percentage inwoners van Zaanstad dat tevreden is over de sportvoorzieningen in Zaanstad

53% (2012)

77%

63%

77%

>77%

Zaanpeiling

Percentage inwoners van Zaanstad dat minimaal 1 keer per maand aan sport doet

61% (2012)

67%

67%

67%

70%

Zaanpeiling

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Sportvoorzieningen

De gemeente verhoogt de sportparticipatie en gezondheid van de inwoners van Zaanstad, door het aanbieden van goede voorzieningen voor sport en bewegen. Het dagelijks beheer van de faciliteiten valt onder programma 4.5.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Realisatie 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

Streefwaarde

Bron

Het percentage van de sportprojecten dat is aanbesteed en door bouwbeheer in uitvoering is gebracht of gereed is in 2017

n.v.t.

n.v.t.

60%

100%

Gemeentelijke registratie

Activiteiten

  • Realiseren van een nieuw binnen- en buitenzwembad in Zaanstad Noord

  • Nieuw bouwen van Topsportcentrum De Koog

  • Renoveren van zwembad De Slag

  • Realiseren van sportpark De Omzoom

  • Realiseren bestedingsplan Routekaart Buitensport 2016

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Vertraging in de realisatie

Discussies en/of aanpassingen in kaders en/of wijzigingen in plannen kunnen leiden tot vertraging door extra tijd voor inpassing en extra kosten.

Vroegtijdig omgeving betrekken in plannen en vooronderzoek gedegen uitvoeren, zodat kaders in vroeg stadium helder zijn.

Actieve (sport)verenigingen

Zaanstad ondersteunt haar inwoners om zelf te zorgen voor een actief (sport)verenigingsleven dat bijdraagt aan het realiseren van bredere maatschappelijke doelstellingen. Bij de Kadernota zal een tweede indicator worden toegevoegd over het aantal georganiseerde sportactiviteiten samen met het onderwijs.

Prestatie-indicator

Nulmeting

Realisatie 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

Streefwaarde

Bron

Het aantal sportverenigingen dat deelneemt aan de brede school-regeling

5 (2014) 5

5

8

15

Gemeentelijke registratie

Activiteiten

  • Aanbieden van gemeentelijke sportvoorzieningen tegen maatschappelijke tarieven door het Sportbedrijf

  • Bieden van individuele financiële ondersteuning voor sportparticipatie d.m.v. het Fonds Meedoen en het Jeugdsportfonds, om sport bereikbaar te maken voor kinderen

  • Inzetten van het Jeugdsportfonds (als onderdeel van Meedoen Zaanstad) om sport voor kinderen bereikbaar en betaalbaar te maken

  • Inzetten van combinatiefunctionarissen Sport door het Sportbedrijf (in samenwerking met onderwijs en cultuur), om basisschoolleerlingen te stimuleren te gaan sporten buiten schooluren

  • Inzetten van wijkgericht sportbuurtwerk voor een zinvolle tijdsbesteding voor 12+-jongeren en het (laten) organiseren van sportactiviteiten voor kinderen

  • Aanbieden van advies en het ondersteunen van inwoners met een beperking die willen sporten en sportverenigingen adviseren en ondersteunen om G-sport uit te voeren

  • Ondersteunen van sporttalenten via de Stichting Topsportfonds Zaanstad

  • Met voetbalverenigingen om tafel gaan om de mogelijkheden van fusies te bespreken en deze te stimuleren

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico

Toelichting

Beheersmaatregel

Vraag en aanbod matchen niet

Risico bestaat dat er, gezien de behoefte, te weinig aanbod is. Omgekeerd kan het zo zijn, dat er een te lage opkomst van inwoners is bij sportstimuleringsinitiatieven.

Gemeente maakt goede prestatieafspraken met het Sportbedrijf en richt evaluatiemomenten in voor eventuele bijsturing.

Geen bereidheid of mogelijkheid tot organiseren

Risico is dat sportverenigingen geen bereidheid en/of mogelijkheid hebben tot het organiseren van andere maatschappelijke activiteiten, vanwege tekort aan middelen en/of vrijwilligers.

Gemeente faciliteert door goede accommodatie beschikbaar te stellen, door de inzet van verenigingsondersteuners en subsidiemaatregelen.

Lasten incl. dotaties

2016

2017

2018

2019

Originele begroting 2015-2018

39.533

40.741

41.187

40.940

Structurele effecten Burap

-194

-194

-194

-194

Kadernota

-194

-437

323

-377

Beginstand begroting 2016-2019

39.145

40.110

41.316

40.368

Autonome ontwikkelingen

-348

-390

-390

-390

Nieuw beleid

38

38

38

0

Beleidsbijstellingen

6.231

9.785

4.217

1.875

Dotaties reserves

52

31

36

38

Baten incl. aanwendingen

2016

2017

2018

2019

Originele begroting 2015-2018

-2.708

-2.915

-1.834

-1.684

Structurele effecten Burap

152

152

152

152

Kadernota

0

0

0

0

Beginstand begroting 2016-2019

-2.556

-2.763

-1.682

-1.532

Autonome ontwikkelingen

390

390

390

390

Nieuw beleid

0

0

0

0

Beleidsbijstellingen

-2.981

1.267

1.335

1.335

Aanwendingen reserves

-606

-8.774

-3.371

-696